اثبات نکاح، الزام به ثبت و فسخ آن

شناسنامه رأی

نوع رأی: حقوقی

موضوع رأی:اثبات نکاح، الزام به ثبت و فسخ آن

سال صدور رأی: 1382

استان محل صدور: بوشهر

شهر محل صدور: دشتستان

شعبه صادرکننده: شعبه 6 دادگاه عمومی

قاضی صادرکننده: آقای محمدجعفر مقدس

سمت قاضی در زمان صدور رأی: رئیس دادگاه

تـــأیــیـــد رأی: تــوســط شـعـبــه اول دادگــاه تجدیدنظر استان بوشهر

نکات آموزشی رأی: طریقیت دادن به نظر کارشناس، توجه دادن به فوریت خیار فسخ، توجه به عدم امکان پیگیری مطالبه مهریه از 2 مرجع، توجه به لغو دستور موقت مربوط بـه جـلـوگـیـری از وصول مهریه، مستند و مستدل بودن رأی.

رأی مربوط به نکاح در دشتستان

تاریخ: 30 مهر 1382

کلاسه: 1185/80ح ش 6

خواهان: آقای ع-م، فرزند م، ساکن برازجان…

خواننده: خانم س-ک، فرزند ع، ساکن برازجان

گردش‌کار: پس از وصول دادخواست و انجام تشریفات قانونی و ابلاغ به طرفین سرانجام به تاریخ مـذکـور در وقـت مـقـرر جـلسه دادگاه به تصدی امضاکننده ذیل تشکیل است. دادگاه با بررسی اوراق پرونده ختم دادرسی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رأی می‌نماید.

رأی دادگاه

درخصوص دعوای آقای (ع-م) با وکالت (س- الف- س) به طرفیت همسرش خانم (س-ک) با وکالت آقای (م- ت- م) به خواسته بدواً اثبات عقد نکاح دایم عادی مورخ 15 فروردین 1376 و الزام به ثبت واقعه ازدواج مذکور و سپس فسخ نکاح فی‌مابین به لحاظ بیماری جنون زوجه، دادگاه با عنایت به مجموع اوراق و محتویات پرونده به خصوص اظهارات و توضیحات طرفین و مدافعات وکلای آنان در جلسات داردسی و به شرح لوایح ارسالی اولاً در خصوص قسمت اول خواسته خواهان مبنی بر اثبات عقد نکاح و الزام به ثبت واقعه ازدواج چون قبلاً به موجب پرونده دیگری به کلاسه 96-81 حقوقی شعبه ششم (همین شعبه) به نحو توافقی و در وقت فوق‌العاده نسبت به موضوع رسیدگی به عمل آمده و با رأی دادگاه عقد نکاح طرفین ثابت و اجازه ثبت آن صادر و به موجب سند رسمی نکاحیه شماره 371058 مورخ 25 اردیبهشت 1381 که کپی آن ارائه و پیوست شده است، ازدواج خود را به ثبت رسانده و قضیه اعتبار امر مختومه پیدا کرده است، از این رو با استناد به بند 6 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه‌های عمومی و انقلاب قرار رد دعوای خواهان را در این خصوص صادر و اعلام کرده و در خصوص قسمت دیگر خواسته خواهان مبنی بر فسخ نکاح فی‌مابین خود و خوانده به لحاظ جنون زوجه، دادگاه صرف‌نظر از این که پزشکی قانونی در خصوص جنون زوجه نظر صریح و قاطعی که برای دادگاه یقین‌آور باشد، ارائه نشده تا مورد توجه و امعان نظر قرار گیرد و نظر ایشان به عنوان نظر یک کارشناس برای دادگاه مورد توجه و امعان نظر قرار گیرد و برای دادگاه موضوعیت ندارد؛ بلکه تنها جنبه طریقیت دارد، در نهایت با توجه به مشاهداتی که خود دادگاه از اعمال و رفتار زوجه داشته جنون وی را به طور قطع و یقین احراز ننموده و به فرض این که جنون زوجه را ثابت شده بدانیم معلوم نیست که بعد از عقد حادث شده یا قبل از آن و باز بر فرض این که جنون زوجه را پیش از وقوع عقد نکاح حادث شده بدانیم، زوج از خیار فسخ خود به موقع استفاده ننموده و حتی در جلسه رسیدگی مورخ 19 فروردین 1381 در پاسخ به پرسش دادگاه که چرا فوری اقدام به فسخ عقد نکاح ننموده‌اید، به صراحت اقرار و بیان نموده است که من حوصله کردم تا شاید بیماری جنون وی رفع شود و از این حالت بیرون بیاید؛ اما تاکنون بهبودی نیافته است که با این توصیف مدت زمان قابل توجهی از تاریخ وقوع عقد نکاح می‌گذشته؛ اما ایشان از خیار فسخ خود به موقع استفاده نکرده و خیار فسخ وی بر فرض ثابت دانستن جنون زوجه، به لحاظ عدم استفاده فوری از آن ساقط گردیده است، از این رو دادگاه بنا به مراتب معنونه درخواست فسخ نکاح از ناحیه خواهان را غیرموجه تشخیص داده و با استناد به ماده 1131 قانون مدنی حکم به رد خواسته مذکور صادر و اعلام می‌دارد. در خصوص دعوای متقابل خانم (س-ک) به طرفیت آقای (ع-م) به خواسته مطالبه مبلغ 200 میلیون ریال بابت مهریه خود و الزام به ثبت و رسمی نمودن واقعه ازدواج،‌دادگـــــاه درخـــصــــوص قسمت اول خواسته متقابل خواهان مبنی بر مطالبه مبلغ 200 میلیون ریال بابت مهریه، با عنایت به مفاد دستور موقت شماره 126-81 صادر شده از ناحیه هیئت شعبه که کپی مصدق آن پیوست گردیده؛ چون خواهان از طریق دایـره اجـرایـیـات اداره ثبت اسناد و املاک شهرستان دشتستان مهریه خود را به اجرا گذاشته و حتی بنا به مفاد دستور موقت مذکور عملیات اجرایی به طور موقت متوقف و از ادامه اجرای آن جلوگیری شده است و خواهان نمی‌تواند حق خود را از 2 طریق، هم از طریق اداره ثبت و هم از طریق دادگاه مطالبه و آن را وصول نماید و با وجود این که قبلاً ‌از طریق دایره اجرای ثبت اقدام نموده است، می‌تواند از همان طریق مهریه خود را پس از طی تشریفات لازمه و قانونی وصول نماید، از این رو خواسته خواهان دعوای متقابل را در این خصوص غیروارد تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می‌کند و در نهایت چون دعوای فسخ نکاح خواهان اصلی آقای (ع-م) مردود اعلام گردیده و در نتیجه زوجه مستحق دریافت مهریه‌اش خواهد بود و باید نسبت به دستور موقت که برای جلوگیری از توقف در پرداخت مهریه وی صادر شده است، تعیین تکلیف شود و با رد دعوای فسخ نکاح خواهان اصلی که دستور موقت به نفع وی صادر شده، دیگر موجبی برای ادامه توقف عملیات اجرایی اداره ثبت که در رابطه با توقف پرداخت مهریه زوجه صورت گرفته است، وجود ندارد،از این رو با استناد به ماده 322 قانون آیین دادرسی مدنی حکم به لغو دستور موقت یاد شده به شماره 126-81 صادر شده از همین شعبه صادر و اعلام که پس از قطعیت حکم، دفتر دادگاه موظف می‌شود تا مراتب لغو و رفع اثر از دستور موقت مذکور را به دایره اجرا اعلام تا عملیات اجرایی در خصوص مهریه زوجه ادامه پیدا کند و زوجه بتواند از همان طریق دایره اجراییات اداره ثبت اسناد برای وصول مهریه خود اقدام نماید؛ اما در خصوص شق دیگر خواسته خواهان متقابل مبنی بر صدور حکم اعـسـار از پـرداخـت هزینه دادرسی چون قبلاً به موجب رأی دیـگری که توسط دادرس وقت دادگاه صادر و در پرونده موجود می‌باشد، اتخاذ تصمیم و حکم لازم صادر گردیده است و همچنین درخصوص خواسته دیگر خواهان متقابل مبنی بر الزام خوانده متقابل به حضور در دفاتر رسمی و ثبت واقعه ازدواج فی‌مابین، چون به شرح منعکس در صدر رأی در این خصوص اظهارنظر و رسیدگی لازم به عمل آمده است، از این رو درخصوص موارد مذکور (در مورد خواسته‌های یاد شده) دادگاه فارغ از رسیدگی و اظهارنظر مجدد می‌باشد. رأی دادگاه حضوری است و ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر استان بوشهر می‌باشد.

محمدجعفر مقدس  ‌

رئیس شعبه ششم دادگاه عمومی حقوقی دشتستان

تاریخ: 6/12/1382

کلاسه: 82/1708

دادنامه: 82/2773

مرجع رسیدگی: شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان بوشهر

تجدیدنظرخواه: اقای ع. م … با وکالت آقای س. ا. س به ‌آدرس برازجان…

تجیدنظرخوانده: خانم س. ک… با وکالت آقای م. م به آدرس بوشهر…

تجیدنظر خواسته: نسبت به دادنامه شماره 80/1185 صادره از شعبه ششم دادگاه عمومی دشتستان

گردش‌کار: به تاریخ 16/12/1382 در وقت فوق‌العاده جلسه شـعـبــه اول دادگــاه تـجــدیــدنـظــر اسـتــان بــوشـهـر بـه تـصـدی امضاکنندگان ذیل تشکیل است پرونده کلاسه 1708- 82 تحت نظر است با بررسی اوراق پرونده امر و با استعانت از خداوند متعال ختم رسیدگی را اعلام و ذیلاً رأی صادر می‌نماید:

رأی دادگاه

درخصوص تجدیدنظر خواهی آقای ع. م … نسبت به دادنامه شماره 1185-80 ش 6 شعبه ششم دادگاه عمومی دشتستان در قسمت رد دعوای بدوی تجدیدنظر خواه به خواسته فسخ نکاح به لحاظ جنون زوجه، نظر به محتویات پرونده امر دادنامه تجدیدنظر خواسته از این حیث مطابق موازین قانونی و شرعی صادر گردیده است و با لحاظ مفاد گواهی کمیسیون پزشکی قانونی استان بوشهر ایراد و اعتراض مؤثری که خدشه‌ای به مبانی آن وارد نماید از ناحیه تجدیدنظرخواه به عمل نیامده است دادگاه با رد تجدیدنظرخواهی به استناد ماده 358 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی در این قسمت دادنامه تجدیدنظر خواسته را ابرام و اعلام می‌گردد. این رأی قطعی است.

انصاری – رجائی‌نیا، رئیس و مستشار شعبه اول دادگاه تجدیدنظر استان بوشهر