موضوع: تکالیف و حقوق مالیاتی وکلا
🔸️مالیات چیست : مالیات یک نوع هزینه اجتماعی اجباری است که توسط دولت ها به منظور تامین هزینه های دولت به مالیات دهنده (یک شخص حقیقی یا حقوقی ) تحمیل می شود .
🔸️اشخاص مشمول مالیات :
به موجب ماده 1 قانون مالیات های مستقیم کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به کلیه اموال یا املاک خود واقع در ایران ، هرشخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درامدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل میکند، هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درامدهایی که در ایران تحصیل می کند ، هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درامدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می کند و هر شخص غیر ایرانی اعم از حقیقی یا حقوقی نسبت به درامدهایی که در ایران تحصیل می کند یا درامدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات، کمک های فنی و یا واگذاری فیلم های سینمایی از ایران تحصیل می کند مشمول پرداخت مالیات میباشند .
🔸️ وزارتخانه ها وموسسات دولتی و دستگاه هایی که بودجه انها با بودجه دولت تامین میشود وشهرداری ها و بنیادها و نهادهای انقلابی (دارای مجوز معافیت از طرف حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری ) مشمول پرداخت مالیات های موضوع قانون مالیات های مستقیم نیستند .
انواع مالیات: 1️⃣ مستقیم 2️⃣ غیر مستقیم
🔸️مالیات غیر مستقیم: مالیاتی است که در واقع بطور غیر مستقیم بر کالاهای مشخص و مصرفی اشخاص وضع شده و از مصرف کنندگان آن دریافت می شود. مهمترین مالیات های غیر مستقیم که در نظام مالیاتی کشور ما اخذ میگردد عبارتند از حقوق و عوارض گمرکی و مالیات بر مصرف و مثل زمانی که ضمن مراجعه به شخصی که کالایی را تولید و می فروشد مبلغی را در طول مراحل تولید پرداخت میکنید که مالیات بر ارزش افزوده نام دارد.
🔸️مالیات مستقیم: مالیاتی که بطور مستقیم از درآمد و دارایی اشخاص اخذ میشود.
انواع مالیات مستقیم : 1️⃣ مالیات بر درآمد 2️⃣ مالیات بر دارایی
مالیات بر دارایی مثل مالیات بر ارث. مانند زمانی که از متوفی ما ترکی بر جای مانده است و ورثه حین الفوت مالک مالی می شوند و باید مالیات آن را پرداخت کنند.(مواد 17 به بعد ق م م )
مالیات بر درآمد شامل مالیات بر درآمد املاک (مواد 52 به بعد ق م م ). مالیات بردرامد کشاورزی (ماده 81 ق م م ) مالیات بر درامد حقوق ( مواد 82 به بعد ق م م ) ، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (مواد 105 به بعد ق م م )، مالیات بر درآمد مشاغل (مواد 93 به بعد ق م م ) ،مالیات بر درامد اتفاقی ( مواد 119 به بعد ق م م )
🔸️مالیات بر درامد مشاغل :
بموجب ماده 93 ق م م درامدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل های این قانون در ایران تحصیل کند پس از کسر معافیت ها ی مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درامد مشاغل می باشند .
طبق ماده 94 ق م م درآمد مشمول مالیات مودیان موضوع این فصل عبارت است از کل فروش کالا و خدمات به اضافه سایر درامدهای انان که مشمول مالیات فصول دیگر شناخته نشده پس از کسر هزینه ها و استهلاکات مربوط طبق فصل هزینه های قابل قبول واستهلاکات .(مواد 147 به بعد ق م م )
🔸️صاحبین مشاغل:
براساس ماده 2 ایین نامه اجرایی ماده 95 اصلاحی سال 1394 ق م م صاحبین مشاغل به :
الف – حجم فعالیت:
گروه اول شامل اشخاصی که مجموع فروش کالا و خدمات سال قبل انها بیش از سی میلیارد( طبق اخرین اصلاحیه یکصد و پنجاه میلیارد ریال ) باشد .
گروه دوم شامل اشخاصی که مجموع فروش کالا وخدمات انها در سال قبل بیش از ده میلیارد ریال و سی میلیارد ریال ( طبق اخرین اصلاحیه بین پنجاه میلیارد ریال و یکصدوپنجاه میلیارد ریال ) باشد.
گروه سوم اشخاصی که در گروه اول و دوم قرار نمی گیرند .
در مواردی که صرفا” ارائه خدمات 50درصد مبالغ تعیین شده ملاک عمل می باشد .
ب- نوع فعالیت :
اشخاص زیر صرفنظر از حجم فعالیتشان از حیث انجام تکالیف موضوع این ایین نامه جزء مودیان گروه اول قرار می گیرند :
1-دارندگان کارت بازرگانی ( وارد کنندگان و صادر کنندگان )
2-صاحبین کارخانه ها و واحدهای تولیدی و بهره برداران معادن
3-صاحبان هتل های سه ستاره وبالاتر
4- صاحبان بیمارستانها ،زایشگاه ها ،کلینیک های تخصصی
5- صاحبان مشاغل صرافی
6- فروشگاه های زنجیره ای …
در حال حاضر وکلا یی که در گروه اول و دوم قرار ندارند ملزم به تهیه دفتر کل، روزنامه، درآمد و هزینه نیستند و صرفاً باید اسناد و مدارک مثبته هزینهها را داشته باشند تا در موعد مقرر به سازمان ارائه بدهند.
مطابق ماده 97 قانون م م (( درامد مشمول مالیات اشخاص حقیقی موضوع این قانون که مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی میباشند با استناد به اظهارنامه مالیاتی مودی که با رعایت مقررات مربوطه تنظیم و ارائه شده قرارگرفته باشد خواهد بود)) لذا راه اعلام درامد مشمول مالیات اظهار نامه مالیاتی است.
🔸️اظهارنامه مالیاتی چیست :
به موجب آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ ق م م (نحوه تحریر دفاتر) اظهارنامه مالیاتی، فرمی است که مؤدی مالیاتی جهت اظهار میزان درآمد مشمول مالیات ، هزینه ها، معافیت ها، دارایی ها، بدهی ها، بخشودگی ها، اطلاعات هویتی و مکانی استفاده می کند. در واقع اظهار نامه مالیاتی عبارت است از کارنامه مالی عملکرد مودی در یک سال مالی .
قانونگذار در ماده ۱۵۵ قانون مالیات های مستقیم سال مالی را تعریف کرده است که عبارت است از یکسال شمسی که از فروردین هرسال شروع و به اخر اسفند ماه همان سال ختم میشود
برای اشخاص حقیقی این سال مالی تغییر نمی کند اما برای اشخاص حقوقی یک مزیت در نظر گرفته شده است به صورتی که اگر در اساسنامه شخصیت حقوقی سال مالی غیر از بازه زمانی مذکور باشد اساسنامه ملاک است .
سال مالی زمانی اهمیت می یابد که اشخاص حقیقی به موجب ماده ۱۰۰ قانون مالیات های مستقیم مصوب 1394 موظف هستند که ظرف مدت سه ماه از تاریخ انقضای سال مالی اظهارنامه مالیاتی را برای سازمان ارسال کنند یعنی تا پایان خرداد سال بعد. و اشخاص حقوقی نیز به موجب ذیل ماده 155 ق م م ظرف مدت چهارماه پس از انقضای سال مالی .
شیوه ارسال اظهارنامه مالیاتی تا قبل از سال 1391 بصورت مراجعه حضوری به حوزه مالیاتی مربوطه یا از طریق پست سفارشی بوده است اما از سال 1391 بصورت مکانیزه هم انجام میشود. شایان ذکر است عدم ارسال اظهارنامه باعث تحمیل جریمه مالیاتی، عدم بخشودگی (مواد 190 و192 ق م م ) عدم معافیت ( تبصره ماده 193 ق م م ) اظهارنامه براوردی (ماده 97 ق م م ) خواهد بود .
با تصویب مواد 169 و 169 مکرر ق م م مصوب 1394 به خاطر شفافیت فعالیت های اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی و اسا سا ” نظام بخشیدن به سیستم اخذ مالیات با سازمان امور مالیاتی از طریق سایت به نشانی ذیل ارتباط برقرار میگردد:
به موجب تبصره 3 ماده 177 ق م م هر صاحب شغلی مکلف است ظرف مدت چهار ماه از شروع فعالیت به حوزه مالیاتی مراجعه و مراتب را اعلام نماید.( عدم انجام این تکلیف مشمول جریمه ای معادل 10 درصد مالیات قطعی و محرومیت از کلیه تسهیلات و معافیت های مالیاتی تا تاریخ شناسایی توسط اداره امور مالیاتی خواهد بود) بدیهی است مودی باید در آنجا پرونده فیزیکی مالیاتی تشکیل دهد و به موازات آن در سامانه الکترونیکی سازمان هم با طی کردن گام های 45 گانه هم ثبت نام نماید. و بعد از ثبت نام می تواند اظهارنامه مالیاتی ارسال کند. مستفاد از ماده 179 ق م م صاحب شغل میتواند برای تشکیل پرونده مالیاتی به حوزه مالیاتی محل سکونت خود مراجعه کند .
به استناد تبصره ماده 100 ق م م به سازمان امور مالیاتی اختیار داده شده است که در هر سال تعدادی از صاحبین مشاغل را از انجام تکالیف مالیاتی معاف کند که تحت عنوان توافق مالیات مقطوع شناخته شده است. به موجب این تبصره سازمان امور مالیاتی بر اساس مصوبه قانون بودجه هرسال مبلغی را که در قانون بودجه به تصویب می رسد را حدنصاب استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ اعلام می کند به عنوان مثال در بودجه سال ۱۴۰۱ اعلام شد که هر شخصی تا سقف ۶ میلیارد و هفتصد و بیست میلیون تومان درآمد داشته باشد مشمول دستورالعمل تبصره ماده ۱۰۰ می باشد .
دو نوع معافیت وجود دارد: 1️⃣ معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات های مستقیم 2️⃣ معافیت موضوع ماده ۱۰۱ قانون مالیات های مستقیم
طبق ماده 84 ق م م میزان معافیت مالیات بر درامد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع هر ساله در قانون بودجه سنواتی مشخص میشود به عنوان مثال در سال ۱۴۰۱ ماهیانه ۶ میلیون و هفتصد و بیست هزار تومان و در سال ۱۴۰۲ ماهیانه ۱۰ میلیون تومان از درامد حقوق بگیران از پرداخت مالیات معاف می باشد.
طبق ماده 101 ق م م میزان معافیت صاحبین مشاغل مانند وکلا نیز در قانون بودجه هر سال کشور مشخص میگردد ( مثلاً در سال ۱۴۰۱ مبلغ معافیت ۳۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان و در سال ۱۴۰۲، ۴۸ میلیون تومان می باشد ).
در سال ۱۴۰۱ قانون بودجه اعلام نمود که صد برابر معافیت موضوع ماده ۸۴ سقف استفاده از ماده ۱۰۰می باشد یعنی معادل شش میلیارد و هفتصد و بیست میلیون تومان بنابراین اگر در آمد سال مالی صاحب شغلی در سال ۱۴۰۱ کمتر از این مبلغ باشد می تواند از تبصره ماده ۱۰۰ استفاده نماید و با سازمان امور مالیاتی در پرداخت مالیات توافق نماید در این صورت نیازی به ارسال اظهارنامه و ارائه دفاتر نیست. اما اگر این شرایط را نداشته باشد باید اظهارنامه بدهد .
براساس ماده 156 ق م م اداره امورمالیاتی مکلف است اظهار نامه مودیان مالیات بر درامد را در مورد درامد هر منبع که در موعد قانونی تسلیم شده است را ظرف یک سال از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه رسیدگی نموده و ظرف مهلت ۳ماه برگ تشخیص مالیاتی را صادر و ابلاغ نماید اگر به این تکلیف خود عمل ننمود عدد ابرازی مؤدی مالیاتی در اظهارنامه قطعی و بر اساس آن مالیات پرداخت می گردد و دیگر ممیز رسیدگی نمی کند.
همچنین مطابق ماده ۱۵۷ ق م م درصورتیکه مؤدی مالیاتی ظرف ۵ سال از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه ، اظهارنامه تنظیم و ارسال نکرده باشد و اداره امور مالیاتی نیز برگ تشخیص صادر نکرده باشد مشمول مرور زمان شده و اساساً این مالیات دیگر قابل مطالبه نیست.
نکته: البته با توجه به اینکه سازمان امور مالیاتی در حال حاضر به کلیه اطلاعات ما دسترسی دارد و از آن جایی که در آبان هر سال بایستی پروانه وکالت و کارآموزی خود را تمدید نماییم و کانون وکلا در اجرای ماده ۱۸۶ قانون مالیات های مستقیم شما را مکلف می نماید برای عملکرد سال قبل خود از سازمان مفاصاحساب مالیاتی ارائه بدهید و در صورت عدم ارائه پروانه شما تمدید نمی گردد لذا حتما” به تکالیف مالیاتی خود ازجمله ارسال اظهارنامه اقدام کنید .
توجه داشته باشید در صورتی که در فرم تبصره ماده ۱۰۰ درآمد خود را به عنوان مثال برای عملکرد سال 1401مبلغ 100 میلیون تومان اعلام کنید اما در اداره امور مالیاتی بر اساس خروجی پایگاه اطلاعاتی که وجود دارد درآمد شما را ۳۰۰ میلیون تومان شناسایی کند، سازمان در خصوص فرم تبصره ماده ۱۰۰ اگر درآمد اعلامی با اطلاعاتی که در سازمان وجود دارد درآمد شما را بیش از حد نصاب مندرج در دستورالعمل تبصره ماده 100 اعلام کرده باشد ( یعنی بیش از ۶ میلیارد و هفتصد و بیست میلیون تومان ) از شمول تبصره خارج و باید اظهارنامه ارائه میدادید در این صورت استفاده از تبصره مذکور بی اعتبار و از صفر تا صد درآمد شما مشمول پرداخت مالیات خواهد بود و در عین حال جرائم مالیاتی نیز به شما تعلق میگیرد .
اما اگر درآمد واقعی خود را به سازمان اعلام نمایید و درآمد اعلامی و درامد کشف شده در اداره امور مالیاتی کمتر از مبلغ حد نصاب مندرج در دستورالعمل تبصره ماده 100 باشد شما مشمول تبصره هستید اما نسبت به مازاد کشف شده از باب کتمان درآمد، مالیات را دریافت می کند ( ماده ۲۱۹ قانون مالیات های مستقیم وایین نامه اجرایی آن )
نکته: اگر اظهارنامه مالیاتی مطابق با پایگاه اطلاعات مالی شما در اداره امور مالیاتی باشد اظهارنامه قابل قبول است و مؤدی مالیاتی کم ریسک محسوب می گردد و ممیز وارد رسیدگی نمی شود. اما اگر پر ریسک باشید ممیز فرم ارائه اسناد و مدارک را به شما میدهد و شما باید اسناد و مدارکی را برای رفع تعرض ارائه بدهید اما در صورتی که اسناد و مدارکی نداشته باشید کل ورودی حساب های شما را درآمد محسوب می کند به خاطر همین هنگام ثبت نام الکترونیکی از شما یک حساب تجارتی خواسته می شود که باید کلیه درآمد حاصل از وکالت وارد آن شود. اگر بعدا مشخص شود که درآمد حاصل از وکالت وارد حساب های شخصی دیگر شما شده باشد به عنوان کتمان درآمد مشمول مالیات تلقی میگردد. مگر اینکه از آن رفع تعرض نمایید.
🔸️مراجع رسیدگی به اعتراض مودی به برگ تشخیص :
1-نماینده و مسئول اداره امور مالیاتی
2-هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی
3-هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر
4- شورای عالی مالیاتی
5- هیات موضوع ماده 251 مکرر ق م م
6- دیوان عدالت اداری ( حسب مورد و بدون رعایت ترتیب در مراجعه به دیوان عدالت اداری)
در صورتی که برگ تشخیص مالیاتی صادر شد لیکن شما به مالیات تعیین شده متعرض می باشید در این صورت به موجب ماده ۲۳۸ قانون مالیات های مستقیم شما یک ماه از تاریخ ابلاغ ( ابلاغ اوراق مالیاتی سابقا طبق ماده 203 ق م م ابلاغ واقعی یا قانونی می گردید اما در حال حاضر از طریق سامانه الکترونیکی نیز ابلاغ انجام میشود ) مهلت اعتراض دارید در صورت اعتراض پرونده مالیاتی شما در هیئت های حل اختلاف مالیاتی رسیدگی می گردد.
مطابق ماده 48 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 ( که جایگزین ماده 238 ق م م شده است )مودی می تواند ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص به آن اعتراض نماید. مسئول مربوطه نیز حداکثر به مدت 45 روز از تاریخ ثبت درخواست موظف به رسیدگی می باشد. مسئول مربوطه سه برخورد را می تواند داشته باشد:
1️⃣ دلایل و مدارک شما در رفع تعرض مورد قبول قرارمی گیرد میزان تعدیل (مطابق رویه موجود حداکثر 20 درصد ) را اعلام میدارد در این حالت اگر میزان تعدیل را بپذیرید درامد مشمول مالیات تعدیل و قطعی می گردد.
2️⃣ شما میزان تعدیل را نمی پذیرید و در این حالت برای رسیدگی به مابه التفاوت تا مبلغ مورد اعتراض پرونده به هیات حل اختلاف مالیاتی ارسال می گردد.
3️⃣ اعتراض شما را نمی پذیرد و پرونده مستدلا” برای رسیدگی به هیات حل اختلاف مالیاتی ارسال می گردد .
هیات های حل اختلاف مالیاتی به بدوی و تجدید نظر تقسیم شده اند و رسیدگی به اعتراض دو مرحله ای است .
هیئت حل اختلاف مالیاتی متشکل از سه نفر میباشد:1- نماینده سازمان امور مالیاتی کشور که باید حداقل ۱۰ سال کارمند این وزارتخانه بوده باشد و شش سال هم کار های امور مالیاتی انجام داده باشد 2- یک نفر قاضی اعم از شاغل یا بازنشسته (به موجب بند 2 ماده 50 قانون ارزش افزوده مصوب 1400فقط یک نفر قاضی بازنشسته یا حقوقدان مطلع در امور مالیاتی میتواند عضو باشد .) 3- نماینده اتاق بازرگانی یا اتحادیه یا اتاق تعاون یا جامعه حسابرسان یا کانون وکلا یا…..( بند 3 ماده 50 قانون ارزش افزوده مصوب 1400 )
توجه داشته باشید زمانی که در راستای ماده 238 ق م م به برگ تشخیص اعتراض می کنید حتما مستندا” به بند 3 ماده 244 ق م م قید کنید نماینده کانون وکلا در هیات حل اختلاف مالیاتی بعنوان نماینده صنف حضور داشته باشد .
هیئت حل اختلاف ۴ تصمیم (حسب مورد ) نسبت به پرونده اخذ نماید: 1- برگ تشخیص را تایید و اعاده نماید 2- مقداری از اعتراض شما را درتعدیل میزان درامد مشمول مالیات می پذیرد و نسبت به همان میزان رفع تعرض می کند و مبلغ مابه التفاوت را در رای صادره اعلام میدارد و به شما ابلاغ می شود 3- ابهاماتی در نحوه رسیدگی به مالیات شما وجود دارد که نیازمند کارشناسی است. شما می توانید زمانی که وارد هیئت حل اختلاف مالیاتی میشوید تقاضای صدور قرار ارجاع امر به کارشناسی بکنید.
نکته: هنگام درخواست صدور قرار ارجاع امر به کارشناس باید ذکر کنید که کارشناس از اداره کل امور مالیاتی باشد در صورت عدم ذکر این مورد پرونده نزد یک ممیز دیگر ارجاع میگردد.4- چهارمین تصمیم به این نحو می باشد که با شما به توافق برسد و مثلا 20 درصد به شما تخفیف بدهد در صورتی که مورد قبول شما واقع گردد رای صادر می شود اگر مورد قبول شما واقع نگردد تصمیم خود را می گیرد.
زمانی که رای هیئت ابلاغ شد شما ظرف مهلت بیست روز فرصت اعتراض دارید (ماده 247 ق م م ) که در این صورت پرونده برای رسیدگی به هیئت حل اختلاف تجدید نظر ارسال می گردد. در هیئت حل اختلاف تجدید نظر هم رسیدگی مانند مرحله بدوی است، ولیکن اعضای هیات حل اختلاف تجدید نظر اشخاص دیگری هستند .
رای هیات حل اختلاف تجدید نظر قطعی است و پرونده به واحد اجرای اداره امور مالیاتی ارسال می گردد.
واحد اجرای اداره امور مالیاتی می تواند به تجویز قانون از اداره ثبت اسناد و املاک توقیف ملک مؤدی را تقاضا نماید، از بانک ها درخواست مسدودی حساب نماید، از راهور تقاضای توقیف اتومبیل نماید و همچنین از اداره گذرنامه شما را ممنوع الخروج نماید.
در صورتی که شخصی به رای هیات حل اختلاف تجدید نظر اعتراض دارد می تواند ظرف مدت دو ماه به شورای عالی مالیاتی اعتراض کند.(ماده 251 اصلاحی به موجب ماده 51 قانون ارزش افزوده مصوب 1400)
شورابه اعتراض رسیدگی می کند اما این موضوع موجب توقف عملیات اجرای رای قطعی نمی گردد.
مودی مالیاتی می تواند برای جلوگیری از اجرای رای قطعی هیات حل اختلاف تجدید نظر ضمن مراجعه به اجرائیات تضمین کافی ارائه نماید. معمولاً از شما یک چک به میزان مالیاتی که تشخیص داده شده است اخذ می کند قبل از صدور قانون چک جدید یک فقره چک ارائه می شد و رسید اخذ می گردید اما بعد از تصویب قانون جدید و در حال حاضر باید چک صیادی صادر کنید که امکان ثبت آن بدون تاریخ وجود ندارد با توجه به اینکه رسیدگی در شورای عالی مالیات زمان بر میباشد اگر تاریخ اعلامی حلول گردد اداره امور مالیاتی احتمالا” برای اینکه مواعد قانونی موجود در قانون تجارت منقضی نگردد چک را به بانک ارائه و برگشت میخورد بدین صورت حساب شما مجددا مسدود می گردد.
همچنین می توانید ضمانت نامه بانکی ارائه دهید بدین صورت که در یک بانک حساب باز کنید و اعتبار ایجاد کنید و ۱۰ درصد مبلغ مورد نیاز در ضمانت نامه بانکی را سپرده کنید و ضمانت نامه بانکی را اخذ نمایید و به اجرائیات تحویل نمایید که این مورد هم مدت دارد و به محض حلول مدت پول را از بانک وصول مینماید و بانک هم به شما مراجعه می نماید و بانک مجدد حساب های شما را مسدود میکند.
🔸️راه حل چیست؟ سند ملکی را به عنوان وثیقه تحویل نمایید.
شورای عالی مالیاتی مرکب از ۲۵ نفرعضو می باشد که ۸ شعبه دارد. هر شعبه ۳ عضو دارد و یک نفر هم رئیس شورا می باشد. انتخاب اعضای شورا با پیشنهاد رئیس سازمان امور مالیاتی و حکم وزیر امور اقتصاد و دارایی است.
رسیدگی در شورای عالی مالیاتی شکلی می باشد. .
در صورتی که شورای عالی مالیاتی اعتراض را رد کند مرجع دیگری برای رسیدگی وجود دارد یعنی وزیر امور اقتصاد و دارایی وکارگروه رسیدگی به اعتراض موضوع این ماده به اعتراض رسیدگی می کند.( ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم)
تقدیم رسیدگی به اعتراض در هیات موضوع ماده 251 مکرر مقید به زمان معین نیست .
فلسفه وجودی ماده ۲۵۱ مکرر صرفاً برای جلوگیری از تشخیص مالیات غیر عادلانه می باشد.
بند ۲ ماده ۱۰ قانون دیوان عدالت اداری به شما این اجازه را می دهد که نسبت به آرای صادره از هیئت های حل اختلاف مالیاتی، شورای عالی مالیاتی و ماده ۲۵۱ مکرر اعتراض کنید در اینصورت دیوان رسیدگی میکند و اگر اعتراض را وارد دانست رای را نقض می کند.
چه زمانی می توان از این روش استفاده نمود؟ زمانی که مثلاً رای هیئت حل اختلاف بدوی قطعی است و شما نمی خواهید در هیئت حل اختلاف تجدید نظر طرح دعوا کنید در این صورت شما ظرف سه ماه فرصت دارید که نسبت به رای هیئت حل اختلاف بدوی در دیوان شکایت کنید. اگر رفتید هیئت حل اختلاف تجدید نظر، تجدید نظر رای قطعی صادر کرد سه ماه فرصت دارید که در دیوان شکایت کنید. می توانید باز هم شکایت نکنید و به شورای عالی مالیاتی اعتراض کنید در صورتی که رای شورای عالی مالیاتی به ضرر شما بود در دیوان ابطال رای را تقاضا کنید یا اگر طبق ماده ۲۵۱ مکرر قانون مالیات های مستقیم اعتراض کردید و رای صادر شد میتوانید در دیوان تقاضای ابطال آن رای را درخواست کنید.
( نکته: اعتراض به این پرونده فقط یکبار در دیوان قابل طرح است)
پیشنهاد استاد: شما اگر به محض صدور رای قطعی هیات حل اختلاف به دیوان مراجعه کنید عملاً رسیدگی تخصصی به اعتراض خود را از دست داده اید بهترین راه این است که حداقل تا شورای عالی مالیاتی اعتراض کنید. اگر رای شورای عالی مالیاتی هم به ضرر شما بود به دیوان مراجعه کنید اگردیوان رای را نقض کرد پرونده به شعبه هم عرض برمی گردد و رسیدگی میشود.
ماده ۲۷۴ قانون مالیات های مستقیم : با اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم در سال 1394 قانون گذار مواردی را تحت عنوان جرم مالیاتی در ماده 274 ق م م جرم انگاری نموده است به موجب ماده مذکور برای مثال اگر مودی مالیاتی در اظهارنامه خود مبلغ واقعی درآمد را قید نکند و بعد ممیز بر اساس اطلاعاتی که در پایگاه اطلاعاتی خود دارد به درآمدی بیش از مبلغ مندرج در اظهار نامه برسد و کتمان درآمد کشف شود و نتواند از آن رفع تعرض کند مرتکب در دادسرای عمومی انقلاب تحت تعقیب قرار می گیرد و جرم مالیاتی تفهیم می گردد که در صورت اثبات مجازات درجه 6 تحمل خواهد کرد. اگر مجرم وکیل دادگستری باشد به کانون هم گزارش داده میشود و دادسرای کانون هم پرونده تشکیل می دهد و مطابق مقررات به تخلف وکیل رسیدگی می گردد.
اداره امور مالیاتی هم دادستان انتظامی دارد ( مواد 263 به بعد ق م م ). به عنوان مثال زمانی که ممیز مالیاتی، مالیاتی را تشخیص می دهد و برگ تشخیص صادر می شود و به هیئت حل اختلاف مالیاتی می رود ( بدوی یا تجدید نظر، شورای عالی مالیاتی، ۲۵۱ مکرر و دیوان) و برگ تشخیص وی به هر میزان تعدیل یا نقض گردید هیئت حل اختلاف مکلف است پرونده را به دادستان انتظامی ارسال نماید که برای ارزیابی نحوه رسیدگی ممیز ورود می کند که چرا ممیز مالیات غیر عادلانه تشخیص داده و مطابق مقررات با ممیز برخورد می شود.
منابع: 1-قانون مالیاتهای مستقیم 2-بخشنامه های مالیاتی 3 – دستورالعمل های مالیاتی
سخنران: جناب آقای محمود رضا شجاعی
تدوین و تنظیم:
کمیته استخراج و تنقیح کمیسیون کارآموزی کانون وکلای دادگستری استان اصفهان