متن پرسش :
چنانچه درمورد زوجه ای که با بذل مهر و سایر حق و حقوق خود و با اجابت زوج و گواهی عدم امکان سازش، طلاق توافقی( از نوع خلع) صادر شده و سپس در مهلت قانونی صیغه طلاق جاری شودو پس از چند روز باقی مانده از مدت عده، زوجه به مابذل خود رجوع کند: الف: اگر در مدت عده، زوج از رجوع زوجه با خبر شود، آیا حق رجوع دارد؟ ب: چنانچه زوجه زمانی به مابذل رجوع کند که مدت عده به پایان نرسیده باشد لیکن در مدت عده امکان رجوع زوج به زوجه نباشد، تکلیف چیست؟ ج: چنانچه طلاق از نوع بائن باشد، تکلیف چیست؟ (بند (1 و 2) ماده 1145 قانون مدنی)
متن پاسخ :
الف ) اتفاق نظر : با توجه به مسأله 16 و 17 تحریرالوسیله، جلد چهارم، کتاب «خلع و مبارات» و نظریه مشورتی شماره 715218 مورخ 8/9/1372 اداره حقوقی، در طلاق خلع اگر زن در مدت عده در بذل خود رجوع کند در صورت امکان برای مرد رجوع جایز است. در صورتی که زن در مدت عده به بذل خود رجوع کند اما امکان رجوع برای مرد نباشد، رجوع زن هم به مابذل خود اثری نداشته و معتبر نیست. در طلاق بائن موضوع بند (1 و2) ماده 1145 قانون مدنی، در این صورت طلاق عده ندارد، پس از طلاق، زن حق رجوع به مابذل خود را ندارد.
ب ) نظر کمیسیون : در پاسخ به سؤال مطروحه که رجوع زوجه به مابذل مهر است، موارد زیر مطرح می گردد: الف ـ چنانچه زوجه قبل از انقضای عده به مهر رجوع کند، طلاق مبدل به رجعی می شود و زوج می تواند رجوع کند. لیکن چنانچه زوج حاضر به پرداخت مهر نشود و این موضوع برای دادگاه احراز شود، رجوع زوجه اثری نداشته و پس از انقضای عده زوجه می تواند با مرد دیگری ازدواج نماید. ب ـ اگر زوجه در مدت عده به ما بذل رجوع کند و رجوع زوج امکان نداشته باشد، پس از پایان عده زن می تواند با مرد دیگری ازدواج کند و اضافه می نماید: ج ـ در ماده 1145 قانون مدنی طلاق بائن تعریف شده و در سه مورد زیر طلاق بائن است؛ 1- طلاق قبل از نزدیکی 2- طلاق یائسه 3- طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد و در این حالت آثار طلاق به طرفین تحمیل می گردد. (نشست قضایی دادگستری آباده، آذر 85 به نقل از مأوی)
