سوال:
تفاوت مواد 355 و 388 قانون مدنی چیست؟
پاسخ:
1- مقررات ماده 355 ناظر به موردی است که مبیع به شرط مقدار معین فروخته شده و اختیار فسخ معامله در نتیجه کم یا زیادشدن آن( مبیع) براساس خیار تخلف از شرط یا وصف است، ولی ماده 384 ناظر به موردی است که تنها مقدار مبیع معلوم است ولی در وقت تسلیم مطابق با مقدار اعلام شده نیست و خیار فسخ مشتری به واسطه تبعض صفقه است نه تخلف از شرط.
2- در ماده 355 تخلف از شرط به خریدار و فروشنده حق فسخ می دهد ولی در ماده 384 این اختیار ویژه خریدار است ودرصورت زیاد شدن مبیع از مقدار اعلام شده زیاده مال بایع است ولی او حق فسخ ندارد.
3- در ماده 355 فرض اینست که مقدار تنها به عنوان وصف مبیع آمده، لذا تخلف از شرط تنها حق فسخ به مشروط له می دهد، ولی درصورت کاستی مقدار مبیع خریدار نمی تواند از ثمن کسر بگذارد و درصورت افزونی مبیع فروشنده نمی تواند مدعی این باشد که زیاده مال اوست، ولی در فرض ماده 384 ثمن به تناسب واحدهای مقدار، معین شده و مبلغ نیز بوسیله مقدار تعیین شده است وبه این دلیل خریدار حق کاستن از ثمن را دارد و فروشنده نیز مالک زیاده است.
(نظریه مشورتی شماره 21/8/91 1721/7 اداره حقوقی قوه قضائیه)