متن پرسش :
اگر در یک چک کلمه «آورنده» یا «به حواله کرد» خط زده شود، آیا این چک که در وجه شخص خاصی نیز نوشته شده قابل انتقال به غیر است ؟ چنانچه منتقل شود، آیا این چک واجد اوصاف مربوط به چک می باشد؟
متن پاسخ :
الف ) اتفاق نظر : هرگونه تغییر و گذاشتن شرط کتبی در چک یا نوشته جداگانه، فقط بین صادر کننده و دارنده اولیه معتبر است و نمی تواند به اوصاف ذاتی مقرر در اسناد تجاری همچون اصل استقلال امضائات سرعت، تنجیزی و تجریدی، خللی وارد کند. از طرفی چک به عنوان وسیله پرداخت و جایگزین پول تلقی می شود و نمی توان با خط زدن عبارت «حواله کرد» این ویژگی را از چک گرفت. ب ) – نظر کمیسیون : به استناد ماده 10 قانون مدنی، در صورتی که در متن چک شرطی قید شود یا در نوشته جداگانه ای بین صادر کننده چک و دارنده آن شرطی مقرر باشد این شرط صرفاً بین صادر کننده چک و دارنده اولیه چک معتبر و قابل اجرا است و به شخص ثالث تسری ندارد. بنابراین، شرط مقید در چک نمی تواند در وصف ذاتی چک، خللی وارد سازد، زیرا به موجب ماده 312 قانون تجارت که بیان می دارد: «چک ممکن است در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد باشد، ممکن است به صرف امضاء در ظهر به دیگری منتقل شود»؛ اگر کلمه «آورنده» یا «حامل» خط زده شود بازهم چک قابل انتقال به دیگری می باشد و چکی که به طریق قانونی منتقل شده باشد، در دست هر کس که باشد معتبر است و این امر از خصوصیات ذاتی چک است.( نشست قضایی دادگستری آباده، فروردین 87 – به نقل از مأوی )
