سایت حقوقی راه مقصود

الزام به انجام تعهد

نوع رأی: حقوقی
موضوع رأی: الزام به انجام تعهد
سال صدور رأی: 1385
استان محل صدور: قم
شهر محل صدور: قم
شعبه صادرکننده: شعبه سوم محاکم عمومی- حقوقی قم
قاضی صادرکننده: آقای رمضانی
سمت صادرکننده: رئیس شعبه
شعبه تأییدکننده رأی: شعبه سوم محاکم تجدیدنظر استان قم
نکات آموزشی رأی:
1-شرط به نفع ثالث به عنوان یکی از شروط نافذ در رأی صادره مورد توجه واقع شده است.
2-حقوق و اختیارات مشروط له در رأی صادره به رسمیت شناخته شده است.
3-تکالیف و مسئولیت شرکت بیمه در اثر قرارداد بیمه توسط دادگاه به‌خوبی تحلیل شده است.
4-رأی دادگاه دارای استدلال کافی بوده و به مواد قانونی مستند شده است.
کلاسه پرونده: 3/58- 769
شماره دادنامه: 870-28/8/ 1385
خواهان: 1- بیرامعلی …. اصالتاً از طرف خود و ولایتاً از سوی صغار مرحوم حسین …
2- الناز …، 3- فاطمه …، 4- معصومه … همگی فرزندان … 5- مه لقا …. فرزند … همگی به نشانی: قم … با وکالت عباس … به نشانی: قم …
خوانده: 1- شرکت بیمه … به نشانی: قم… 2- جمشید … فرزند … به نشانی: قم…
خواسته: الزام به انجام تعهدات
رأی دادگاه
دعوای وراث مرحوم حسین … به اسامی: 1- بیرامعلی … اصالتاً از طرف خود و ولایتاً از سوی صغار مرحوم یاد شده، 2- مه لقا …، 3- معصومه …، 4- الناز… و 5- فاطمه با وکالت عباس … به طرفیت: 1- شرکت بیمه … شهرستان قم و 2- جمشید … مبنی بر الزام خوانده به انجام تعهدات مندرج در بیمه‌نامه شماره 3777- 82 و پرداخت دیه یک مرد مسلمان مقوم به 264 میلیون ریال و خسارات دادرسی می‌باشد. وکیل خواهان‌ها چنین توضیح داده است که مورث موکلان وی بر اثر تصادف با خودروی پیکان تحت رانندگی خوانده ردیف دوم بدرود حیات گفته و شرکت بیمه به موجب بیمه‌نامه مزبور متعهد به پرداخت دیه و خسارات ناشی از تصادف است؛ اما به‌رغم محکومیت راننده به پرداخت دیه، شرکت بیمه از پرداخت آن در حق اولیای دم امتناع می‌ورزد. ازاین‌رو وی صدور حکم به شرح پیش‌گفته را استدعا دارد.
‌شرکت بیمه در لایحه دفاعیه خود که از سوی نماینده قضایی آنها ابراز شده است، به سمت خواهان‌ها در طرح دعوا علیه شرکت متبوع خود ایراد نموده است؛ با این ادعا که بیمه‌نامه شخص ثالث استنادی فی‌مابین شرکت و جمشید … تنظیم شده و تنها طرفین قرارداد حق طرح دعوا را دارند. ‌
نماینده قضایی شرکت بیمه در ماهیت دعوا چنین دفاع کرده است: “در لحظه وقوع حادثه خوانده ردیف دوم (جمشید …) رانندگی خودروی مورد نظر را برعهده نداشته؛ بلکه پسر وی به نام حسام که فاقد گواهینامه رانندگی است، راننده بوده و جمشید… صرفاً با هدف استفاده از مزایای بیمه و در جهت تبرئه فرزندش خود را راننده مقصر معرفی کرده است. ازاین‌رو خسارات وارد شده از شمول تعهدات بیمه‌نامه خارج می‌باشد.”
‌دادگاه با توجه به محتویات پرونده اولاً، طرح دعوا علیه خوانده دوم را فاقد وجاهت دانسته و به استناد ماده 89 ناظر به بند 4 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دعوا نسبت به خوانده یاد شده را صادر و اعلام می‌دارد. ‌
ثانیاً، دادگاه ایراد به سمت خواهان‌ها از سوی خوانده اول را نیز بلاوجه می‌داند؛ زیرا تعهدات شرکت خوانده به نفع ثالث بوده و طبیعی است که هر متعهد لهی حق مطالبه حقوق ناشی از تعهد را خواهد داشت. اگرچه معاملات و عقود فقط درباره طرفین و قائم مقام‌قانونی آنها مؤثر است (صدر ماده 231 قانون مدنی)؛ مگر آن که در زمان عقد خلاف آن تصریح شود (ماده 196 قانون مزبور)؛ اما هدف قانون‌گذار و به تبع آن مقصود متعاقدان حمایت از شخص سوم نیز هست. در این صورت طرح دعوا از سوی شخص مزبور مسموع خواهد بود. بنابراین دادگاه ایراد خوانده را در این خصوص مردود اعلام می‌دارد. ثالثاً، مدافعات شرکت در مورد ماهیت دعوا نیز فاقد وجاهت قانونی است؛ زیرا تعهد بیمه‌گر به پرداخت خسارت به اشخاص ثالث به نحو مطلق است و فقط مواردی استثنا شده که موضوع دعوا خارج از آنها قرار دارد و فقدان گواهینامه در صورتی مؤثر است که شخص زیان‌دیده فاقد گواهینامه باشد. (بند 4 ماده 4 قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث)
‌اما اگر راننده فاقد گواهینامه رانندگی باشد، شرکت بیمه مکلف به پرداخت خسارت به زیان‌دیده خواهد بود و فقط بیمه‌گر می‌تواند برای استرداد وجوه به مسبب حادثه مراجعه نماید. بنابراین راننده چه خوانده ردیف دوم بوده باشد (که دادنامه شماره 193 – 9/3/ 1384 صادر شده از شعبه 116 دادگاه عمومی- جزایی بر آن دلالت دارد) یا فرزند وی (حسب ادعای شرکت خوانده) این موضوع هیچ تأثیری در مسئولیت آنها در جبران خسارات وارد شده به شخص ثالث نخواهد داشت.
‌بر این اساس، دادگاه خواسته خواهان‌ها را موجه و مدلل دانسته و مستند به مواد 5 و 6 قانون مذکور و مواد 515 و 519 قانون آیین دادرسی مدنی حکم به الزام خوانده ردیف اول به پرداخت مبلغ 262 میلیون و 500 هزار ریال معادل دیه یک مرد مسلمان در حق خواهان‌ها و الزام او به پرداخت مبلغ 5 میلیون و 200 هزار ریال بابت هزینه دادرسی و مبلغ 7 میلیون و 500 هزار ریال بابت حق‌الوکاله وکیل در حق خواهان‌ها صادر و اعلام می‌دارد. خواسته مازاد بر آنچه که مورد حکم قرار گرفته است، غیر ثابت تشخیص و به استناد ماده 1257 قانون مدنی حکم بر بی‌حقی خواهان‌ها صادر و اعلام می‌دارد. این رأی حضوری بوده و ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان قم است.
رئیس شعبه سوم دادگاه عمومی- حقوقی قم: رمضانی
* این رأی توسط شعبه سوم دادگاه تجدیدنظر استان قم تأیید شده است. ‌
رأی شعبه سوم محاکم تجدیدنظر استان قم
کلاسه پرونده: 3/58-910 ت
شماره دادنامه: 926 – 15/11/85
هیئت شعبه: مظفری، نعمت‌اللهی، منتهائی
تجدیدنظرخواه: شرکت سهامی بیمه … به نشانی: تهران …
تجدیدنظرخواندگان: 1- بیرامعلی … اصالتاً از طرف خود و از سوی صغار، 2- مه لقا …، 3- معصومه … با وکالت عباس … به نشانی: قم …
تجدیدنظرخواسته: دادنامه شماره 870 – 28/8/ 1385 صادر شده از شعبه سوم دادگاه عمومی قم ‌
گردش‌کار:
‌وراث مرحوم حسین … با طرح دعوا به طرفیت شرکت بیمه … تقاضای الزام خوانده به انجام تعهدات مندرج در بیمه‌نامه شماره 3777 – 82 و پرداخت دیه یک مرد مسلمان و خسارات دادرسی را نموده‌اند. شعبه سوم دادگاه عمومی- حقوقی قم در پرونده کلاسه 3/85 – 769 به این دعوا رسیدگی و به شرح و استدلال مذکور در دادنامه شماره 870 – 28/8/ 1385 طبق خواسته حکم صادر کرده است. ‌از این رأی تجدیدنظرخواهی شده و پرونده برای رسیدگی به این دادگاه ارجاع شده است. ‌هیئت این شعبه پس از ملاحظه محتویات پرونده و مشاوره ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر رأی می‌دهد:
“توسط تجدیدنظرخواه دلیل و اعتراض موجهی که موجب خدشه و نقض حکم تجدیدنظر خواسته باشد ارائه نشده و دادنامه مذکور مطابق موازین قانونی صادر شده است و از نظر شکلی نیز ایرادی ندارد. بنابراین به استناد ماده 358 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی ضمن رد درخواست تجدیدنظر، دادنامه تجدیدنظر خواسته تأیید می‌شود. این رأی قطعی است.”
رئیس شعبه 3 دادگاه تجدیدنظر استان قم: علی مظفری ‌
مستشاران دادگاه:
عبدالرضا نعمت‌اللهی، محمد حسین منتهائی- منبع : نشریه مأوی
0 0 رای ها
امتیاز دهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 دیدگاه ها
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

You may also like these

0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x