متن پرسش :
با سلام . لطفاً عیوبی را که موجب ایجاد حق فسخ در نکاح می شود ، توضیح دهید.
متن پاسخ :
عیوب موجب حق فسخ دو قسم است: 1-عیوب مختص 2-عیوب مشترک عیوب مختص مرد در ماده 1122 قانون مدنی برشمرده شده است و به موجب آن هرگاه مرد به دلیل عارضه ای ناتوان از انجام عمل زناشویی باشد قانون به زن حق می دهد که ازدواج را برهم بزند: 1-عنن به شرط آنکه بعد از گذشتن مدت یکسال از تاریخ رجوع زن به حاکم، رفع نشود؛ 2- خصاء که عارضه مربوط به به اخته شدن مرد را گویند. عنن در صورتی زن را صاحب حق برای فسخ می کند که پیش از نکاح حادث شده و زن نیز به آن جاهل باشد و مانع از ایفای وظیفه زناشویی شود؛3- مقطوع بودن آلت تناسلی.
عیوب مختص زن طبق ماده 1123 قانون مدنی عبارتند از: 1-قرن 2-جذام 3-برص 4-افضاء 5-زمین گیری 6-نابینایی از دو چشم. این عیوب در صورتی برای مرد حق فسح ایجاد می کند که هنگام عقد موجود باشد و مرد بدون توجه به آنها با زن ازدواج کرده باشد. (مواد 1124 و 1126 قانون مدنی) اما عیب مشترک جنون است .
برطبق ماده 1121 قانون مدنی، “جنون هر یک از زوجین به شرط استقرار، اعم از اینکه مستمر یا ادواری باشد، برای طرف مقابل موجب حق فسخ است.”طبق نظر فقها جنون یعنی اختلال عقل، بنابراین فراموشی های سریع الزوال، بیهوشی های ناشی از هیجانات ناگهانی و نیز بیماری صرع (غش) جنون محسوب نمی شود. به نظر می رسد اگر به وسیله عمل جراحی یا به وسایل درمانی این عیوب از بین برود، حق فسخ نیز مبنای خود را از دست می دهد و ساقط می شود.
همچنین اگر در اثر پیشرفت علم پزشکی این عیوب به صورت بیماری های درمان پذیر درآید دیگر عیب به حساب نمی آید و مرد به استناد آنها حق فسخ ندارد. با اینکه اسقاط حق فسخ در چنین مواردی با ظاهر عبارات قانونی مخالف است اما به طور مسلم با روح قانون و مقصود قانونگذار که حمایت از خانواده و استحکام آن است موافق تر به نظر می رسد. (با استفاده از نظرات معاونت آموزش قوه قضاییه)
